รายได้เท่าไร ควรยื่นภาษี ถ้าไม่ยื่นภาษีจะมีผลอย่างไร ?

“ภาษี” ยังคงเป็นเรื่องที่เข้าใจยากสำหรับใครหลายคน โดยเฉพาะคนที่เริ่มต้นทำงานใหม่ ๆ เพิ่งเริ่มมีรายได้เป็นของตนเอง อาจจะมีความสงสัยว่า แล้วเงินเดือนแบบตนเองนั้นต้องเสียภาษีไหม หรือเงินเดือนเท่าไรถึงต้องเสียภาษี รวมไปถึงถ้าไม่ยื่นภาษีจะมีผลอย่างไรบ้าง เพื่อช่วยสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับภาษีให้มากขึ้น เราจะพาไปหาคำตอบเหล่านี้กัน

รายได้เท่าไรต้องเสียภาษี ?

การเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดานั้น จะขึ้นอยู่กับรายได้สุทธิประจำปีของแต่ละบุคคล ซึ่งจะต้องนำรายได้ทั้งหมดในรอบปีภาษีมาหักด้วยค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อนต่าง ๆ ที่สามารถหักได้ตามกฎหมายกำหนด ซึ่งสามารถคำนวณได้ง่าย ๆ ดังนี้

สูตร รายได้ตลอดทั้งปี - ค่าใช้จ่าย - ค่าลดหย่อน =  รายได้สุทธิ 

ตัวอย่าง

สมมติว่า นาย ก มีรายได้ต่อปีดังนี้

• เงินเดือน 600,000 บาท

• ค่าใช้จ่าย 100,000 บาท

• ค่าลดหย่อน 150,000 บาท (ค่าลดหย่อนส่วนตัว ค่าลดหย่อนคู่สมรส ค่าลดหย่อนบุตร ฯลฯ)

นำมาคำนวณรายได้สุทธิ ดังต่อไปนี้

600,000 - 100,000 - 150,000 = 350,000 บาท

วิธีการคำนวณภาษี

การคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาต้องใช้วิธีการคำนวณภาษีแบบขั้นบันได

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่ต้องเสีย = ((เงินได้สุทธิ - จุดเริ่มต้นของเงินได้สุทธิขั้นนั้น) x อัตราภาษีของตามขั้นของเงินได้สุทธิ​) + ภาษีสะสมสูงสุดในขั้นก่อนหน้า

จากตัวอย่าง เงินได้สุทธิ 350,000 บาทอยู่ในขั้นที่ 3 จึงสามารถคำนวณภาษีที่ต้องเสียได้ ดังนี้

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่ต้องเสีย = ((350,000 - 300,001) x 10%) + 7,500  

ภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาที่ต้องเสีย = 12,4999.9

จากการคำนวณตามสูตรข้างต้น พบว่า นาย ก มีรายได้สุทธิไม่เกิน 350,000 บาท ต้องเสียภาษีในอัตราร้อยละ 10 หรือ คิดได้เป็น 12,500 บาท นั่นเอง

ถ้าไม่ยื่นภาษี หลีกเลี่ยงภาษี จะมีผลอย่างไร ? 

สำหรับผู้มีเงินรายได้สุทธิในอัตราที่ต้องเสียภาษี แต่ไม่จ่ายภาษี หรือพยายามหลีกเลี่ยงภาษี ไม่ว่ากรณีใดก็ตาม จะมีผลจากการกระทำที่แตกต่างกันออกไป สามารถแบ่งได้เป็น ดังนี้

1. กรณีไม่ชำระภาษีภายในกำหนดเวลา ต้องเสียเงินเพิ่มอีกร้อยละ 1.5 ต่อเดือน (เศษของเดือนให้นับเป็น 1 เดือน) ของเงินภาษีที่ต้องชำระ นับแต่วันพ้นกำหนดเวลาการยื่นรายการจนถึงวันชำระภาษี     

2. กรณีไม่ยื่นแบบแสดงรายการ ภ.ง.ด.90, 91 หรือ 94 ภายในกำหนดเวลา ต้องระวางโทษปรับทางอาญาไม่เกิน 2,000 บาท    

3. กรณีไม่ได้ยื่นแบบแสดงรายการไว้ หรือยื่นแบบแสดงรายการไว้แต่ชำระภาษีขาดหรือต่ำไป ต้องรับผิดชำระเงินภาษีเพิ่ม และต้องรับผิดเสียเบี้ยปรับอีก 1 เท่าหรือ 2 เท่าของภาษีที่ต้องชำระ แล้วแต่กรณี

4. กรณีจงใจ แจ้งข้อความเท็จ หรือแสดงหลักฐานเท็จหรือฉ้อโกง เพื่อหลีกเลี่ยงหรือพยายามหลีกเลี่ยงการเสียภาษีอากร หากพยายามหลีกเลี่ยงภาษี มีโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือนถึง 7 ปี และปรับตั้งแต่ 2,000 บาท ถึง 200,000 บาท

5. กรณีเจตนาละเลยไม่ยื่นแบบแสดงรายการ เพื่อหลีกเลี่ยงการเสียภาษีอากร มีโทษปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ

ตัวอย่าง

จากกรณีข้างต้นที่นาย ก ต้องเสียภาษี 12,500 บาท แต่ไม่ได้ชำระภาษีภายในกำหนดเวลา โดยเกินกำหนดเป็นเวลา 2 เดือน จะต้องเสียค่าปรับ ดังนี้

• ค่าปรับกรณียื่นแบบภาษีล่าช้า 2,000 บาท
• เงินค่าปรับเพิ่ม (12,500 บาท x 1.5% x 2 เดือน) =  375 บาท

รวม 2,000 บาท +  375 บาท =  2,375 บาท

ดังนั้น นาย ก ต้องเสียค่าปรับ  2,375  บาท และจะเสียค่าปรับเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อยังไม่มีการชำระภาษีตามที่กำหนด

ไม่อยากเสี่ยง โทษหลีกเลี่ยงภาษีต้องทำอย่างไร ?

ยื่นภาษีทุกปี

ควรต้องตระหนักไว้เสมอว่า การเสียภาษีเป็นหน้าที่ที่รัฐธรรมนูญกำหนดสำหรับผู้มีเงินได้ทุกคน การไม่ยื่นแบบแสดงรายการภาษีถือเป็นความผิด ดังนั้น จึงต้องยื่นแบบภาษีทุกปีตามกำหนดเวลา หากมีรายได้เกินเกณฑ์ที่ต้องเสียภาษี ก็จะต้องชำระภาษีตามอัตราที่กฎหมายกำหนด

อัปเดตข้อมูลลดหย่อนภาษี

กฎหมายได้มีการกำหนดรายการลดหย่อนภาษีไว้ เพื่อแบ่งเบาภาระค่าภาษี ให้แก่ผู้ที่มีรายได้ แต่มักจะมีการปรับเปลี่ยนหลักเกณฑ์ค่าลดหย่อนต่าง ๆ เป็นประจำ ดังนั้นจึงควรติดตามข่าวสารและศึกษาข้อมูล เพื่อนำค่าลดหย่อนมาใช้ประโยชน์อย่างเต็มที่ 

ติดตามข่าวเกี่ยวกับภาษี

เนื่องจากกฎหมายและหลักเกณฑ์เกี่ยวกับภาษี มักมีการเปลี่ยนแปลงบ่อยครั้ง การติดตามข่าวสารอย่างสม่ำเสมอ จะทำให้ไม่พลาดข้อมูลสำคัญ และสามารถปฏิบัติได้ถูกต้องตามกฎหมาย เช่น การขึ้นอัตราภาษีใหม่ หลักเกณฑ์การหักค่าใช้จ่ายต่าง ๆ เป็นต้น

นี่คงทำให้เห็นแล้วว่าการเลี่ยงภาษีมีโทษที่จะต้องได้รับ อีกทั้งยังช่วยสร้างความตระหนักรู้ว่าการยื่นภาษีเป็นสิ่งที่ผู้มีเงินได้ทุกคนต้องทำ และสำหรับผู้มีเงินได้ที่ต้องการลดหย่อนภาษี การซื้อประกันชีวิตสะสมทรัพย์สามารถนำมาใช้ในการลดหย่อนภาษีได้ ที่สำคัญยังได้รับความคุ้มครองชีวิตอีกด้วย หรือมาเลือกซื้อประกันแผนที่ใช่ จากโตเกียวมารีนประกันชีวิต ได้เลย สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์บริการลูกค้ารายบุคคล โทรศัพท์ 02-650-1400 วันจันทร์-ศุกร์ เวลา 8.30-20.00 น.

หากต้องการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการยื่นภาษีและลดหย่อนภาษีเพิ่มเติม สามารถอ่านได้จากบทความของโตเกียวมารีนประกันชีวิต ได้ที่นี่

ฟรีแลนซ์ ต้องยื่นภาษีแบบไหน ? มีรายการลดหย่อนอะไรบ้าง ?

เช็กลิสต์! เอกสารยื่นภาษีเงินได้ และรายการลดหย่อนภาษี 67

แหล่งอ้างอิง :

1. ถ้าไม่ชำระในกำหนดเวลาหรือชำระไม่ถูกต้องจะมีความรับผิดอย่างไรบ้าง?. สืบค้นวันที่ 28 พฤษภาคม 2567 จาก https://www.rd.go.th/562.html

2. เตือนเรื่องค่าปรับ กรณียื่นแบบ ภ.ง.ด.90/91 เมื่อพ้นกำหนดเวลา. สืบค้นวันที่ 28 พฤษภาคม 2567 จาก https://www.rd.go.th/37392.htmlสรุปเทคนิคคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา สืบค้นเมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2567 จาก https://www.taxcount.co/how-to-calculate-pit/

3.คำสั่งกรมสรรพากรที่ ป. 117/2545 เรื่องการนับระยะเวลาเพื่อคำนวณเบี้ยปรับหรือเงินเพิ่ม ภาษีเงินได้ ภาษีมูลค่าเพิ่ม และภาษีธุรกิจเฉพาะ ตามมาตรา 27 มาตรา 67 ตรี มาตรา 89 มาตรา 89/1 และมาตรา 91/21(6) แห่งประมวลรัษฎากร กรณีกำหนดเวลาในการยื่นแบบแสดงรายการภาษี แบบแสดงรายการหักภาษีและนำเงินภาษีส่ง หรือแบบนำส่งภาษี วันสุดท้ายตรงกับวันหยุดทำการของทางราชการ

4.คำสั่งกรมสรรพากรที่ ป. 163/2567 เรื่องการนับระยะเวลาเพื่อคำนวณเบี้ยปรับหรือเงินเพิ่ม ภาษีเงินได้ ภาษีมูลค่าเพิ่ม และภาษีธุรกิจเฉพาะ